KNIE OSTEOTOMIE of AS CORRECTIE VAN DE KNIE of KANTELOPERATIE

Dr. YVES DEPAEPE

KNIE OSTEOTOMIE

KNIE OSTEOTOMIE of AS CORRECTIE VAN DE KNIE of KANTELOPERATIE

 

  1. WAT

Een tibia osteotomie is een ingreep op het onderbeen net onder de knie die wordt uitgevoerd om de as van het onderste lidmaat te corrigeren (‘osteo-tomie’, betekent ‘doorsnijden van het bot’).

Bij een normale “rechte” knie loopt de belasting van de knie door het midden van de knie. Indien er as afwijkingen aanwezig zijn, loopt de as van belasting te veel naar binnen (O-been) of te veel naar buiten (X-been).

Patiënten met asafwijkingen ter hoogte van de  benen kunnen vroegtijdige kraakbeenslijtage of artrose ontwikkelen aan de binnenzijde van de knie (O-benen) of aan de buitenzijde van de knie (X-benen).

Het doel van een osteotomie is de druk op de pijnlijke kant van de knie (meestal het binnenste compartiment) te verminderen. Door de as van het onderbeen (tibia) te corrigeren, verschuift de kracht naar de niet-pijnlijke kant van de knie alwaar het kraakbeen nog intact is. Door deze ingreep kan de evolutie naar verdere slijtage afgeremd worden.

  1. OORZAAK van de as afwijking
  • Een aangeboren as afwijking, vaak toegenomen door vroegtijdige kraakbeenslijtage.
  • Een vroegere operatie: bv volledige verwijdering van de binnenste of buitenste meniscus.
  • Een vroegere breuk die in een afwijkende stand genezen is.

 

  1. INDICATIES VOOR INGREEP

Beginnende artrose van één deel (of compartiment) van de knie bij patiënten met een as afwijking. Dit betekent dat de overige delen (compartimenten) van de knie volledig onbeschadigd zijn.

Jonge (< 60 jaar), actieve patiënten ( fysiek werk, sporters), waarbij plaatsen van een knie prothese nog te vroeg is. Soms kan op die manier de leeftijd voor het plaatsen van een prothese uitgesteld worden.

 

  1. ONDERZOEKEN
  • Radiografie van de knie.
  • Radiografie van het volledige been ( full leg) om de been as te meten.
  • Arthro CT scan of MRI scan om de kraakbeen schade te kunnen documenteren.
  • Unloader brace. Meestal wordt er voor de operatie een speciale kniebrace gedragen die het effect van de operatie kan nabootsen. Deze unloader brace zal de druk in het aangetaste compartiment van de knie verminderen en de druk verplaatsen naar het gezonde compartiment van de knie. Als de patiënten een goed resultaat bekomen met deze speciale unloader brace zijn ze goede kandidaten voor de operatie.

  1. DE OPERATIE

Tijdens de ingreep wordt op een gecontroleerde manier een chirurgische breuk gecreëerd in het been.

Vervolgens wordt deze breuk gebruikt om de as van het onderste lidmaat te corrigeren tot de gewenste stand. De breuk kan worden opengerekt langs één zijde (=opening wedge osteotomie) of er kan een driehoekige spie of wedge worden verwijderd met nadien sluiten van de breuk (=closing wedge osteotomie).

Na herhaalde controles met het RX toestel wordt de gecreëerde breuk vastgezet met een plaat en schroeven.

Welk type osteotomie wordt gekozen is afhankelijk van welk type as afwijking (o- of x-been) en de plaatst van de as afwijking (bovenbeen of onderbeen).

NARCOSE EN ZIEKENHUISVERBLIJF

De ingreep gebeurt via opname van 1 nacht en kan gebeuren via een ruggenprik of korte algemene narcose.

 

  1. COMPLICATIES
  • Nabloeding in de knie na de osteotomie. Frequent ijsapplicaties kunnen hierbij helpen.
  • De wonde blijft soms lang gevoelig na de osteotomie.
  • Er kan een trombose of longembolie ontstaan. Dit risico wordt vermeden door inspuitingen in de buik gedurende de eerste periode waarin geen steunname mogelijk is.
  • Infectie van de wonde of de metalen plaat. Goede wondzorg thuis is essentieel!
  • Het doorgenomen bot geneest niet na de osteotomie (bv. bij intensieve rokers).
  • Na genezing van de osteotomie kan de plaat soms irritatie geven. In deze gevallen kan de plaat via een kleine ingreep verwijderd worden.
  • Schade door de operatie van osteotomie aan structuren rond de knie, zoals zenuwen of bloedvaten; dit is zeer zeldzaam.

 

  1. REVALIDATIE

De oefentherapie is intensief en langdurig!

Na de ingreep mag er onmiddellijk bewogen worden (buigen en strekken) met de knie.

De eerste 3 weken mag u niet steunen op het geopereerde been en moet u gebruik maken van krukken. De volgende 3 weken mag u een klein beetje steunen op het geopereerde been. Dit alles zal u aangeleerd worden door uw kinesitherapeut die de revalidatie zal uitvoeren volgens een voorgeschreven schema. Het advies voor steunname zal worden aangepast op basis van radiografie genomen tijdens de controle raadpleging.

Na volledige heling van het bot zijn alle activiteiten toegelaten, zowel zwaar werk als sportbeoefening.

 

  • Verwachtingen na een osteotomie

Een osteotomie heeft tot doel de pijn in de knie te verminderen, de functie van de knie te verbeteren en het plaatsen van een knieprothese uit te stellen. De operatie kan nooit tot doel hebben uw knie in zijn oorspronkelijk staat herstellen of uw knie 20 jaar jonger te maken.

 

  1. WEETJES
  • Wanneer mag ik douchen? Van zodra de wonde droog is, kan een waterdicht verband worden aangebracht waardoor douchen mogelijk is!
  • Hechtingen: de hechtingen kunnen verwijderd worden vanaf 2 weken na ingreep.
  • Zwelling in de eerste weken is volledig normaal. In sommige omstandigheden kan dit tot enkele maanden aanhouden. De zwelling kan verminderen door regelmatig ijs te leggen en uw been hoger te leggen.
  • Verdoofd gevoel rond litteken. Doordat de huid rond de knie wordt ingesneden moeten onvermijdelijk ook enkel zenuwtakjes doorgesneden worden. Deze zone van gevoelloosheid corrigeert en vermindert over een periode van 2 jaar.
  • Autorijden : dit is afhankelijk van snelheid van uw individuele revalidatie en recuperatie van de spierkracht. Normaal kan autorijden hervat worden rond 6 tot 8 weken na ingreep als u voldoende controle heeft over uw geopereerde been. Raadpleeg wel vooraf de voorwaarden van uw autoverzekering.
  • Werkongeschiktheid . Dit is zeer sterk afhankelijk van de job inhoud en varieert van 6 weken tot 9 maanden.
  • Metaaldetectors op het vliegveld. Het kan inderdaad zijn dat de metaaldetectors afgaan als u het vliegtuig neemt. De veiligheidsdiensten zijn dit echter gewoon en herkennen dit vlug. U kan steeds een implantaten paspoort vragen als u een vliegtuigreis boekt.
  • Hoe lang gaat een osteotomie mee?
    We proberen een periode van 10 jaar te overbruggen met een osteotomie. Bij zware belasting kan dat soms minder zijn. Het plaatsen van een totale knieprothese is steeds mogelijk indien er toename van de klachten ontstaan